
Халықаралық «Қазақ тілі» қоғамы» қоғамдық бірлестігінің президенті Рауан Кенжеханұлы «Ақмешіт жастары» басылымына берген сұхбатта қазақ сыныптарында оқитын оқушылардың 64%-ы ана тілінде оқыған мәтінді түсінбейтінін мәлімдеді.
Айтуынша, қазір оқушылардың 75%-ы мектепті қазақ тілінде тәмамдап жатыр. Жоғарғы оқу орнында оқитын студенттердің төрттен үші қазақ тілінде білім алып жатыр. Алайда араларында қазақ тілінде еркін сөйлей алатын және сауатты жаза алатындары аз.
Қазір жалпы қазақша білемін дейтін адам көп. Бірақ, олардың басым көпшілігінің қазақша сауатты жазуға, қазақ тілінде мазмұн құрастыруға, қазақ тілінде маман ретінде еркін сөйлеуге қауқары жоқ,
дейді Кенжеханұлы.
Рауан Кенжеханұлы PISA деп аталатын тексеретін халықаралық зерттеу жүйесі арқылы мектеп оқушыларының білім сапасы тексерілгенін айтады. Соның нәтижесі бойынша халықаралық зерттеу жүйесі бар. Соның бір бағыты оқушылардың оқу сауатын өлшейді. Қазақ мектебіндегі оқушылардың 64%-ы өз тілінде, яғни, қазақ тілінде оқитын балалар, қазақ тілінде оқыған мәтінін түсінбейді, оқыған дүниесінің негізінде ой қорытып, не ауызша, не жазбаша жеткізе алмайды. Бұл – өте қауіпті құбылыс, дейді ол.
Сондықтан бізге дәл қазір өзге тілде сөйлейтін ортаны қазақ тіліне тартудан да маңыздысы – қазақ тілінде сөйлейтін ортаның сөйлеу және жазу мәдениетінің сапасын көтеру. Бізді мазалайтыны және ойландыратыны – қазіргі қазақ қоғамында өз тілінде шығармашылықпен, ғылыммен айналысатын, әдемі, еркін және сауатты сөйлейтін ортаның барған сайын тарылып бара жатқандығы. Менің ойымша, біз осыған мән беруіміз керек,
деп қорытындылады ол.